Opleiding tot psychiater

De opleiding Psychiatrie is gebaseerd op het Landelijk Opleidingsplan voor de geneeskundige vervolgopleiding Psychiatrie “De Psychiater: Medisch expert, Sociaal maatschappelijk betrokken, Professioneel”, die sinds 1 juli 2020 van kracht is.

Je wordt generalistisch opgeleid tot een sterke inhoudelijke en sociaal vaardige psychiater, met een diversiteit aan opgebouwde ervaring gezien de vele uiteenlopende stageplekken die GGzE aanbiedt. Ook kan je de opleiding zodanig inrichten dat je de (door NVvP erkende) profilering Kinder- en Jeugdpsychiater of Ouderenpsychiater behaalt.

De opleiding tot psychiater van GGzE maakt deel uit van het Onderwijs en Opleidingscluster Zuid Oost Nederland (OOR ZON) waarin 13 regionale opleidings- en zorginstellingen samenwerken. GGzE, Mondriaan en Maastricht Universitair Medisch Centrum zijn de drie zorginstellingen die onze opleiding vormgeven. Je volgt het onderwijs dan ook afwisselend in Eindhoven en Maastricht.

• Duur: De nominale duur van de opleiding is 4,5 jaar. In die tijd word je als AIOS opgeleid tot een breed inzetbare psychiater met kennis van en inzicht in de ontwikkeling en het beloop van psychiatrische stoornissen. Dit vereist onder meer dat je ervaring opdoet in verschillende behandelcontexten en je verdiept in de kenmerken van patiënten in verschillende levensfasen: kinder- en jeugd (0-23 jaar), volwassenen (16-65 jaar) en ouderen (60+). Je wordt dus opgeleid in de psychiatrie van de hele levensloop.
   
• EPA’s: In de opleiding zijn benodigde kennis, vaardigheden en gedrag uitgewerkt in de Entrustable Professional Activities (EPA’s). Ze vormen de basis voor de inrichting, competentieontwikkeling en beoordeling in de opleiding.

• Competenties: de opleiding leidt op tot het profiel van de psychiater. Dit competentieprofiel is analoog aan de algemene competenties voor de geneeskundig specialist, uitgewerkt aan de hand van de zeven Can-MEDS-competentiegebieden. Het verwerven van deze competenties gebeurt gedurende de opleiding door werkplekleren, cursorisch onderwijs en disciplineoverstijgend onderwijs.

Je loopt gedurende de opleiding halfjaarlijkse stages op verschillende afdelingen. De indeling van je stages tijdens je opleiding gebeurt in overleg tussen jou en de opleiders, rekening houdend met de (eerdere) ervaring, leerdoelen, competenties en jouw wensen. Jij neemt de regie in je opleiding!

• Je kan klinisch of ambulant starten op een van de vele afdelingen binnen GGzE. Je doet ook ervaring op met de ziekenhuispsychiatrie op de PAAZ en/of polikliniek en consultatieve dienst.
   
• Verderop in je opleiding ga je ook ervaring opdoen in ambulante teams van GGzE, bijvoorbeeld binnen de afdelingen Direct, VIBE, FACT, centrum bipolair of bij de ambulante crisisdienst/IHT teams. Maar ook bij diverse andere unieke stageplaatsen die GGzE biedt kan verbreding en/of verdieping van kennis plaatsvinden, waaronder afdeling Opsy (combinatie LVB/psychiatrische problematiek), Idiomes (transcultureel centrum), forensische psychiatrie, afdeling autismespectrum stoornissen (klinisch/ambulant), kliniek voor intensieve behandeling (KIB/longcare).
   
• Maatschappelijke stages: gedurende de opleiding vervul je ook een aantal maatschappelijke activiteiten waarbij je zelf bepaalt welke maatschappelijke thema’s je aanspreken en waarin je wilt participeren.
   
• Extra mogelijkheden bij GGzE: er zijn ook mogelijkheden voor een beleidspsychiatrie stage, een psychotherapie stage (TRTC, centrum persoonlijkheid) of een wetenschapsstage.
   
• Profileringstraject: kies je voor een profilering naar Kinder- en jeugdpsychiater of Ouderenpsychiater, dan zal dit traject, afhankelijk van de snelheid van je ontwikkeling, ongeveer 18 maanden in beslag nemen.

Binnen alle genoemde settings maakt de AIOS deel uit van het multidisciplinaire team. Elk team heeft een psychiater-supervisor die de AIOS intensief begeleidt tijdens de stage en daarnaast krijg je een mentor toegewezen die jou zowel vakinhoudelijk als persoonlijk begeleidt.

• Cursorisch en landelijk onderwijs: Er is voor de AIOS van GGzE, Mondriaan en MUMC een gezamenlijk onderwijsprogramma, dat voortbouwt op het psychiatrisch onderwijs van de geneeskunde opleiding. Kenmerkend voor het cursorisch en landelijk curriculum is de uitgebreide aandacht die uitgaat naar zowel de neuroscience als de psychotherapie. Daarnaast kunnen modules deels flexibel gekozen worden, waardoor je het onderwijs op jouw stagekeuzes kunt laten aansluiten. Het onderwijs, gemiddeld 1 middag in de week, vindt afwisselend in Eindhoven en Maastricht plaats en wordt gegeven door onder meer universitaire experts. 
   

• Intern Curriculum: naast het cursorisch en landelijk curriculum vinden ook elke maandagmiddag lokale onderwijsactiviteiten plaats speciaal voor de psychiater in opleiding bij GGzE, zoals:

              klinische conferenties en workshops
              journal club
              CAT-besprekingen
              referaten
              doelmatigheidsproject
              complicatiebesprekingen
              somatiekles en neurologieles

In dit onderwijs streven we naar een professionele en didactische interactie tussen de opleidingsgroep van psychiaters en jou als AIOS. Deze bijeenkomsten zijn van groot belang voor het vormgeven van een wetenschappelijk, dynamisch en inspirerend opleidingsklimaat voor de AIOS.

Er is binnen de opleiding bij GGzE veel aandacht voor wetenschappelijk onderzoek en zorginnovatie die gericht is op continue verbetering van de cliëntenzorg. 

GGzE is ervan overtuigd dat mentale gezondheid minstens zo belangrijk is als fysieke gezondheid en is bereid om te investeren in lange termijn oplossingen die de mentale gezondheid van iedereen bevorderen.

Vernieuwingen en verbeteringen vereisen dat professionals hun kennis voortdurend onderhouden en vernieuwdend. Doormiddel van opdrachten uit het cursorisch en intern onderwijscurriculum ontwikkel je een kritisch beschouwende grondhouding, zodat je kan reflecteren op wetenschappelijke artikelen en de uitkomsten kan toepassen in de cliëntenzorg, en de verbreding van de wetenschappelijke vakkennis kan bevorderen. Je ontwikkelt je tot een reflexieve professional die zicht heeft op ontwikkelingen in de maatschappij en de invloed daarvan op de zorgvraag van de cliënt. Je bent in staat bij te dragen aan het ontwikkelen van een organisatie die op een adequate manier aan die zorgvraag tegemoet komt.

Je eigen wetenschappelijke onderzoek
Als AIOS werk je zelf ook mee aan een wetenschappelijk onderzoek. Het eindproduct daarvan is een presentatie (poster of lezing) op een congres, een artikel in een peer-reviewed (online) tijdschrift en/of een eindreferaat.

Indien jij je wilt profileren op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, is een wetenschapsstage of het doen van promotieonderzoek tijdens de opleiding zeker mogelijk binnen GGzE.