In Nederland sterven jaarlijks ruim 1800 mensen door zelfdoding. Vaak wil iemand niet zozeer dood maar vooral rust en weg van moeilijkheden. Vermoed jij dat iemand die je kent aan zelfdoding denkt? Dan is het belangrijk dat je er met diegene over praat. Hoe lastig ook. “Praten helpt. Een luisterend oor bieden aan iemands gedachten over zelfdoding heeft vaak een goed effect. Het maakt de ander minder eenzaam en minder gespannen”, vertelt Marieke Kneepkens, gz-psycholoog en Programmaleider suïcidepreventie bij GGzE.
Het kan natuurlijk best spannend zijn om zo’n gesprek te beginnen. “Het is een groots onderwerp waarop nog best wat taboe rust dus het is begrijpelijk dat je het lastig of ongemakkelijk vindt. Maar dat is oké, die gevoelens mogen er zijn. Laat het je niet tegenhouden om het gesprek aan te gaan”, vertelt Marieke. “Er is vaak de angst om iemand met zelfdodingsgedachten op ideeën te brengen door erover te beginnen, maar dat is absoluut niet het geval. Je kunt het risico op zelfdoding er juist mee verkleinen.”
Gesprekstips
Op de website van 113 zelfmoordpreventie vind je verschillende gesprekstips zoals:
- Hoe begin je een gesprek over zelfmoord?
Probeer eerst aansluiting te vinden. Knoop een gesprekje aan en laat zien dat je je zorgen maakt. Benoem wat je ziet bij de ander. Bijvoorbeeld zo:
‘Het valt me op dat je je terugtrekt.’
‘Ik hoor je vaak zeggen dat je het leven te zwaar vindt.’
- Kan je zomaar vragen of iemand aan zelfmoord denkt?
Ja, dit kan je gewoon vragen. Zo bijvoorbeeld:
‘Denk je weleens aan zelfmoord?’
‘Denk je weleens: Van mij hoeft het niet meer?’
‘Denk je weleens: Zo wil ik niet verder leven?’
- Volg deze 4 stappen om een goed gesprek te voeren:
Toon je bezorgdheid
Stel de vraag
Luister, toon begrip
Zoek samen hulp
Geen hulpverlener
“Het is voor jezelf natuurlijk een akelig idee dat iemand om wie je geeft er mogelijk aan denkt om een einde aan zijn leven te maken. Zorg dus ook goed voor jezelf. Weet dat jij geen hulpverlener bent en het probleem niet hoeft op te lossen. Luisteren en vragen stellen helpt al. Je kunt daarnaast eventueel ook kijken wat een volgende stap kan zijn. Bijvoorbeeld een afspraak bij de huisarts maken of contact met 113 opnemen. Maar weet dat jij niet verantwoordelijk bent voor de keuzes die de ander maakt”, aldus Marieke.
Hulp of advies?
113 Zelfmoordpreventie heeft een gratis online training ontwikkeld. In deze training leer je hoe je zelfdodingsgedachten kunt herkennen en hoe je het gesprek kunt beginnen. Dit kan via een app, een online training of met groepstraining: Vraagmaar | 113 Zelfmoordpreventie
