Binnen GGzE bestaan drie onderzoeksgroepen. Hoogleraar Inge Bongers vertelt waar haar groep EBMI, Evidence Based Management van Innovatie, zich op richt: “Wij onderzoeken thema’s die voor meerdere doelgroepen of afdelingen binnen GGzE van belang zijn. We willen de innovaties ook echt invoeren in de dagelijkse praktijk. Dat bekent dat we bij een nieuw idee vanaf het begin af aan dingen in de praktijk opstarten en dat we ons onderzoek laten meelopen. Het moet om duurzame innovaties gaan. Praktische vernieuwingen voor de lange termijn.
Rode draad
We kijken echt welke onderzoeken passen bij vragen die bij cliënten, medewerkers of managers van GGzE leven. Dat is de rode draad van ons werk: kijken naar innovaties, veranderingen, die we met elkaar binnen GGzE en de hele sector willen doormaken. En hoe onderzoek dat kan ondersteunen. We doen pilots waarin we innovaties en veranderingen binnen GGzE volgen en monitoren. Op deze manier maken we de resultaten zichtbaar en kunnen we terugkoppelen wat we geleerd hebben. Sommige innovaties behalen het gewenste resultaat, sommige niet. Dan is het ook goed om ermee te stoppen. Ook daar leren we veel van.
Dynamisch licht
Een mooi voorbeeld is het onderzoek van Ellen van Lieshout naar dynamisch licht. Dynamisch licht is kunstlicht dat het ritme van de zon nabootst. Aan het begin van de dag is het licht sterk en vrij koel. Dat helpt met opstaan. ’s Middags geeft de lamp feller wit licht. Vervolgens verandert de intensiteit en kleurtemperatuur van de lamp, tot je weer naar het einde van de dag gaat. Het licht krijgt dan een warmere kleur en lagere intensiteit, zodat je meegenomen wordt naar een ontspannen afsluiting van de dag. Zo ondersteunt dynamisch licht je bioritme.
Wij hebben onderzocht wat dynamisch licht kan betekenen voor mensen bij wie het slaap-waakritme verstoord is. We zien dat vaak bij mensen met psychische aandoeningen en ook mensen met dementie. Bij een beter slaap-waak ritme, heb je minder klachten en is je kwaliteit van leven hoger.
Bij mensen met dementie hebben we onderzocht of dynamisch licht het slaap-waakritme verbetert en daardoor nachtelijk dwalen/valgevaar kan verminderen. Nachtelijk dwalen is vaak een belangrijke reden waarom een partner de mantelzorg thuis niet meer aankan. Als je zelf slecht slaapt, raak je eerder uitgeput en is mantelzorg zwaarder. Dit kan leiden tot opname van een persoon met dementie in een verzorgings- of verpleeghuis.
We keken of deze mensen met gebruik van dynamisch licht overdag minder sliepen (dutjes) en of ze ’s nachts beter sliepen. We gingen ook na of ze alerter en actiever waren overdag. De publicaties die we hierover schrijven delen we met het wetenschappelijke publiek, maar ook met mensen in het veld. En heel fijn, de eerste resultaten zien er veelbelovend uit! Het dynamisch licht kan het slaap-waakritme positief beïnvloeden. Het bijzondere van ons onderzoek is dat we deze mensen op een klinische afdeling voor langere tijd hebben gevolgd en thuis. Dat wordt heel weinig gedaan, want het is een kwetsbare groep om langer te volgen.
Ondersteuning bieden
Bij GGzE ondersteunen we de eigen regie van de mensen. Door technologie of door het sociaal netwerk en hulpverleners. We willen naast hen staan. Het niet overnemen, maar ze ook niet laten bungelen. Onderzoek hoe we dit het beste kunnen doen, kan hiermee helpen.”